مسئله اسپینوزا (شومیز)

بنتو اسپینوزا، فیلسوف و متفکر قرن هفدهم و زمینه‌ساز روشنگری قرن هجدهم، در بیست و چهار سالگی از جامعه‌ یهودی طرد و فروش کتاب‌هایش ممنوع شد. او طبق فلسفه‌ خودش زندگی کرد: به عشق عقلانی به خدا رسید، خود را از بندگی امیال مزاحم رها کرد و زندگی‌اش را در آرامش و سکوت به سر برد. با این حال، مرگ و زندگی ساکت او غوغایی به پا کرد که تاکنون ادامه دارد. مسئله‌ اسپینوزا روایت جذاب زندگی این فیلسوف مشهور است.آلفرد روزنبرگ در انتخابات دبیرستان سخنرانی تند و یهودی‌ستیزی ایراد می‌کند. او ایمان دارد تنها نژاد برتر نژاد آریایی است. در جلسه‌ بین مدیر و معلمش تصمیم گرفته می‌شود به‌عنوان تنبیه زندگی‌نامه‌ گوته را بخواند که از نظر او متفکر بزرگ آلمان است. آن‌جا درمی‌یابد که گوته، کسی که او به‌‌شدت می‌ستاید، آرامش فکر خود را مدیون اسپینوزا می‌داند، اسپینوزای یهودی. چطور ممکن است فردی چون گوته تا این حد یک یهودی را بستاید و افکارش را قبول داشته ‌باشد؟ اسپینوزا چه داشت که باعث شد فردی از «نژاد برتر»او را که یهودی بود بستاید؟ روایت اروین یالوم روایتی پرکشش و مسحورکننده است.